torkmanha.tk

بعد از آن که « تاريم » گذاشته شد « ا وق» يا چوب بالای « تاريم» را به آن وصل می کنند، محل اتصال ا وق به « تاريم» به صورت ضربدر است که آن را « دول» می نامند و در اين حا ل يک اسکلت استوانه ای به وجود می آيد و سقف بالای آ ن را که « توی نيگ» می گويند به آن وصل می کنند در اين حال فقط مرحله ی نمد پوشی آن مانده است قبل از نمد پوشی جوانان به داخل آلاچيق رفته و به رخص خنجر می پردازند و به اين وسيله آغاز زندگی جديد را به صاحب خانه تبريک می گويند و زنان هدايايی ا ز قبيل پارچه بر بالای « توی نيگ» می آويزند تا جوانان آن را با پرش بگيرند بعد ا ز آ ن نمد روی چوب ها کشيده می شود و دور نمد با يک طناب پهن به خصوصی به نام« قولا نگ» که مانند کمر بندی است پوشانده می شود در بالای سقف آلاچيق طناب مخصوصی آويزان است که در موقع وزش باد شديد صحرا از آن که« توی نيگ باغ» نام دارد کيسه های شنی یا هاون چوبی را می آويختند تا باد سقف را با خود نبرد درب آلاچيق را مخالف باد می گذاشتند ( معمولا به سمت جنوب).

نمد پوشی دو فايده دارد ا ول اين که در زمستان برای توليد گرما و در تابستان برای جلوگيری از نور شديد می باشد در تابستان اطراف آلاچيق را با گليم يا نمدی می پوشانند تا عابرين درون آلاچيق را نبينند ولی در زمستان پوشش ضخيمی به نام« کشمه» به کار می برند و در دا خل نيز دورا دور را با کناره فرش ها يی که 15 ا لی 18 متر طول دارد می پوشانند تا مانع ورود حشرا ت به دا خل شود؛ اگر ايطن آلاچيق ها در يک محلی جمع شوند آنجا را « اوبه» می گويند.

ساختن این کلبه ها ا ز قديم مرسوم بوده « در حوالی جبال پامير نمونه هايی از نوع اوليه آ ن را پيدا کردند و تـنها تفاوت هايی که کرده اين است که ترکمن های اوليه به جای چوب ا ز سنگ استفا ده می کردند، کلبه های قرقيز ها و اشکانيان نیز شبيه آلاچيق ترکمانان بوده است.

محيط محوطه ی يک آلاچيق 20 متر و قطر آ ن 5/6 متر و ارتفاع آ ن 5/3 متر است و به سه قسمت بالا،وسط و پايين تقسيم می شود قسمت بالا را با نمد مخصوصی می پوشانند که « سرفگ» و نمد وسطی را« اوزگ» و قسمت پايين را « دورليـق» می نامند و روی نمد پايينی و وسطی را با نی حصيری به نام « قاميش» می پوشانند.

وقتی افراد خانه زياد شود يا مهمان بيايد يا پسر خانواده ای داماد شود گوشه ی آلاچيق را با پرده ی مخصوصی به نام « توتی» از ساير قسمت ها جدا می کنند. موقع جدا شدن پسر از پدر، آلاچيق پسر بزرگ در سمت راست آلاچيق پدر بر پا می شود ولی برای بقيه پسران در سمت چپ، به طوری که آلاچيق پدر در وسط آ ن ها قرار گيرد.

آلاچيق ترکمن ها به دو قسمت کلی تقسيم بندی می شود، آلاچيقی بزرگ ودارای « تاريم» است به آن « آق اوی » ( خانه سفيد) و آن که کوچک و بدون تاريم باشد به « گوتکمه» معروف است.

در کنار درب آلاچيق اجا قی قرار دارد که هم برای گرم کردن و هم برای پختن غذا و نان استفاده می شود. برای تهيه ی نان خمير را در داخل آتش نسبتا ملايم اجاق قرار می دهند تا خمير به صورت نان درآيد، در گوشه ی آلاچيق تالارچه ای وجود دارد که به آن « بورتلار» می گويند. کف آلاچيق را با گياهی به نام « قلدرقن» می پوشانند تا مانع نفوذ رطوبت شود. و در کنار آلاچيق برای ذخيره ی آ ذوقه و گرفتن شير، پنير و کره حصاری درست می کنند که به آن « چالی» می گويند.

امروزه زندگی در آلاچيق ها از بين رفته و عمليات خشونت آميز رضا خان در نابود کردن آلاچيق در زبان اکثر مردم ترکمن است و مردم ترکمن مانند ساير هم ميهنان خود در خانه های آجری زندگی می کنند و فقط دا مداران و کوچ رو ها ا ز آلاچيق استفاده می کنند و اين آلاچيق ها را زنده نگه داشته ا ند.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:

ورود اعضا:

آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 8
بازدید دیروز : 241
بازدید هفته : 8
بازدید ماه : 444
بازدید کل : 888488
تعداد مطالب : 499
تعداد نظرات : 0
تعداد آنلاین : 1
انجمن وبلاگ نویسان / انجمن وبلاگ نویسان /